Bladmuziek
Muzikale handreiking - April 2019
O Haupt voll Blut und Wunden - Georg Philipp Telemann (1681-1767)
De werken van Telemann hebben de laatste 200 jaar enigszins in de schaduw gestaan van de composities van Johann Sebastian Bach. Dat terwijl Telemann toentertijd als de grootste Duitse componist werd beschouwd. Rivaliteit was er overigens niet. Bach zou Telemann hebben gevraagd om Peetoom te willen zijn van één van zijn kinderen: Carl Philipp Emanuel. In de wandelgangen wordt wel eens van beide heren gezegd: Telemann nam graag het applaus in ontvangst en Bach de verwondering.
Telemann heeft een enorm aantal werken geschreven, honderden titels zijn er van zijn hand bekend. Voor orgel kennen we zijn 48 Choralvorspiele, 20 Fugen en nog wat losse werken.
De handreiking van deze maand bevat een koraal die oorspronkelijk werd uitgegeven onder naam “Ach Herr mich armen Sünder”. Omdat dit de melodie is van “O Haupt voll Blut und Wunden” en omdat het de sfeer ademt van de Passietijd, geven we deze bewerking juist deze maand uit.
In deze bewerking is er dialoog tussen alt en tenor met de melodie in de bas. Met de serene sfeer van een prestant 8’ ademt het rust, een tongwerk als uitkomende stem is dan wenselijk. Ook als we op het manuaal slechts een fluit 8’ laten spreken en een prestant 8’ in het pedaal open zetten, krijgt het precies het gewenste effect.
Telemann heeft deze bewerking origineel geschreven in c-klein, maar in sommige uitgaven komen we het tegen in a-klein. Wij hebben er voor gekozen om beide toonsoorten aan te bieden. Als orgelsolo in de hogere versie beter bruikbaar, maar als u deze bewerking gaat gebruiken als voorspel voor samenzang is de lagere versie weer beter.
Hartelijke groet,
André van Vliet