Muzikale Handreiking - December 2025

Komt, verwondert U hier, mensen - J.G. Groothengel (1893–1977)

Een paar jaar geleden kreeg ik deze compositie in handen via een kleinzoon van Johan Gerhard Groothengel. In het archief van mijn vader (amateur-organist) was ik deze naam al vaker tegengekomen, maar meestal in verband met korte koraalvoorspelen. Des te groter was mijn positieve verbazing toen ik deze Fantasie en Fuga ontdekte.

Johan Gerhard Groothengel werd geboren in Borne op 18 augustus 1893 en overleed in Hilversum op 27 maart 1977. Op jonge leeftijd kreeg hij een oogziekte, waardoor hij met slechts één oog nog beperkt zicht had. Hij volgde onderwijs aan het blindeninstituut in Amsterdam en behaalde daar, naast zijn middelbare schoolopleiding, zijn diploma’s als orgel- en pianoleraar en kerkorganist. Na zijn huwelijk vestigde hij zich in Hilversum, waar hij organist werd van de Grote Kerk.

Het lesgeven lag hem bijzonder na aan het hart. Ook trad hij bij diverse nieuwbouwkerken op als adviseur bij de aanschaf van een kerkorgel.

Zijn fantasie en fuga laten zich kleuren door heel veel extra voortekens. Dit vraagt veel leesvaardigheid van de speler. Ik heb het werk zelf voorzien van registratievoorschriften; slechts enkele aanwijzingen zijn afkomstig van Groothengel zelf. Door de vele registratie-wisselingen wint het werk naar mijn overtuiging sterk aan zeggingskracht.

Namens directie en personeel wens ik u gezegende Kerstdagen en een gezond en muzikaal 2026.

Vriendelijke groet,
André