Muzikale handreiking - Maart 2013

Ertöt uns durch Dein’ Güte“ (J.S. Bach, 1685-1750) - Op 7 februari 1723 doet J.S. Bach auditie in de Thomaskirche in Leipzig. Speciaal voor deze gelegenheid componeerde hij Cantate 22 “Jesus nahm zu sich die Zwölfe”. Dit naar aanleiding van het schriftgedeelte uit Lucas 18: 31-34. Hier staat de laatste aankondiging van het lijden centraal. De Cantate sluit met een koraal voor koor en orkest: Ertöt uns durch Dein’ Güte.

Hier in wordt de vraag gesteld: Laat onze oude mens afsterven, de nieuwe mens in ons leven en laat alles in ons op U gericht zijn. De melodie is “Herr Christ, der ein’ge Gottes Sohn”.

Dit slotdeel is onze muzikale handreiking van deze maand. In 1746 verscheen een bundel met zes koraalbewerkingen uit cantates, door de grootmeester zelf bewerkt voor orgel. Het zijn merendeel trio’s, waarin één stem met onderbrekingen de melodie laat horen, terwijl de andere stemmen zelfstandig hun weg gaan.

Ook onze bewerking is een trio. De melodie laat met onderbrekingen van zich horen en de andere twee stemmen gaan zelfstandig hun weg. De lopende bas is een uitbeelding van de reis naar Jeruzalem en de omspeling het verlangen om geheel gericht te zijn op Christus, zo las ik ergens.

Gezien de tekst heb ik gekozen voor een rustig tempo en een milde registratie. De beweging met slechts een enkele fluit 8’, de baspartij (hier geschreven voor de linkerhand) met 16’ en 8’ en een prestant 4’ in het pedaal.

Het is ook goed mogelijk om dit trio te spelen als Adventskoraal onder de titel “Herr Christ, der ein’ge Gottes Sohn”. Dan mag het een glansrijker karakter krijgen gezien de tekst. In dit koraal wordt de Heiland namelijk vergeleken met een “Morgenster”.

Overigens, Bach kreeg zijn aanstelling in Leipzig in mei 1723. Hoe kan het ook anders met zo’n prachtige compositie.

Hartelijke groet,
André van Vliet