Muzikale handreiking - Oktober 2017

Kleine fantasie “Een Vaste Burg is onze God” - Jan Zwart.

Ieder jaar proberen we aandacht te besteden aan een organist die zoveel jaar geleden is geboren of gestorven. In mei van dit jaar was dat Karg-Elert. Nu, in oktober, is dat Jan Zwart. En dat we dat in oktober doen is niet zonder reden. Deze maand herdenken we namelijk ook 500 jaar Reformatie. Vandaar de titel “Ein feste Burg”.

Jan Zwart heeft enorm veel voor de Nederlandse orgelcultuur betekent. Niet alleen om zijn bewerkingen van psalmen en gezangen, maar met name om zijn historische speurwerk. Laatst mocht ik een “Jan Zwart herdenking” verzorgen. Tijdens de voorbereiding heb ik veel over hem gelezen en raakte ik onder de indruk van zijn werklust en ijver: als historicus, als concert-organist en als componist. Nog steeds klinken zijn pennenvruchten ’s zondags tijdens de erediensten en regelmatig horen wij zijn prachtige bewerkingen op orgelconcerten.

Deze maand dus de kleine fantasie over het Lutherlied. In Nederland is vooral de grote fantasie bekend. Als deze niet in uw bezit is, mag ik dit werk aanbevelen. De kleine fantasie is veel minder bekend. Prima te spelen op een 2 klaviers-orgel en bruikbaar als voorspel voor de samenzang.

Op klavier 1 schrijft Zwart een ff voor en op het 2e manuaal mf. In maat 17 staat een mf voorgeschreven op het Hoofdwerk. Als u in maat 1 niet alles 'open zet', maar bijvoorbeeld de 8’en de 4’registers + trompet (gekoppeld aan het 2e klavier), hoeft u in maat 17 alleen de trompet maar dicht te doen. Deze kan er dan in maat 27 weer bij. Als het wenselijk is om nog meer stemmen toe te voegen, kan dat altijd nog in maat 42 en / of bij het koraal.

Met muzikale groeten,

André van Vliet