Krijn van Baren en Jan Bert Kuipers zijn de ‘laboranten’ van de Global Organ Group. Het gehele technische leidingwerk van de Johannus-orgels is ooit door hun figuurlijke reageerbuisjes en pipetten gevloeid, en daar genieten ze enorm van. “Maar het mooiste zijn de open dagen. Daar ontmoeten we klanten voor wie onze orgels een wereld aan muzikale verbeelding openen.”
De Nederlandse tak van de afdeling Research & Development van de Global Organ Group wordt door negen medewerkers bemenst: twee Hardware Engineers, vijf Software Engineers, één Hard- en Software Engineer, en één Compliance Engineer. Hardware Engineer Krijn stapte al in 1990 op de Johannus-trein. “Dit is pas m’n tweede baan. Na de mts heb ik kort bij een ander bedrijf gewerkt, met onderbreking van mijn diensttijd. Daarna ben ik naar Johannus gekomen.”
Jan Bert houdt zich bezig met zowel hard- als software. Hij werkte na de hts (autotechniek) bij een chipfabrikant, daarna bij een projectenbureau en vervolgens kwam hij in 2018 naar Ede. “Die overstap was nogal bijzonder”, zegt hij. “Op een dag heb ik naar de Global Organ Group gebeld. Ik zei: ik zoek werk op het snijvlak van audiotechniek, software- en hardwareontwikkeling en wat jullie doen vind ik te gek.” De rest is geschiedenis.
Formules vertaald naar software
Het werk van Krijn en Jan Bert is een tamelijk gecompliceerde mix van precies de ingrediënten die Jan Bert telefonisch met zijn toen nog potentiële werkgever besprak. In de praktijk zijn het ingewikkelde formules (als a is x, dan b is y, enz. enz.) vertaald naar intelligente software die wordt geprogrammeerd op zelfontwikkelde hardware. Krijn: “In een printontwerpprogramma tekenen wij from scratch de schema’s van printplaten. Simpel gezegd verbinden we draadjes aan pootjes, net zo lang totdat de puzzel klopt. Als we de zogenoemde lay-out van het schema klaar hebben, wordt het opgestuurd naar de fabriek. Daar wordt een ‘kale’ printplaat gemaakt; bij een bedrijf in Nederland wordt de printplaat geassembleerd. Alle onderdelen worden er precies zo op gezet, zoals we dat hier hebben bedacht. Wat we hier ten slotte binnenkrijgen, is het kant-en-klare moederbord.”
Het technisch-muzikale hart van het orgel
Het is ten diepste een muzikale opdracht die technisch wordt doordacht: de Global Organ Group streeft ernaar het pijporgelgeluid zo dicht mogelijk te benaderen. Alles wat daarvoor nodig is, wordt bij R&D bedacht, ontworpen, getest, verfijnd, gestabiliseerd, versneld en geoptimaliseerd.
Fysiek spitst het zich allemaal toe op het moederbord, het technisch-muzikale hart van alle orgels. Daar wordt de creativiteit en virtuositeit van organisten eerst omgezet naar digitale instructies aan alle afzonderlijke functionaliteiten, die het vervolgens omzetten naar analoog, voor het menselijk oor verstaanbaar geluid. Dat gebeurt allemaal in een split second. “Slechts een paar milliseconden”, specificeert Jan Bert. “Tussen het moment dat je een toets indrukt en het moment dat je het geluid hoort, zit een paar duizendste van een seconde. Dat is praktisch gezien realtime.”
Het aldoor verbeteren van dit moederbord behoort tot de kern van de R&D-werkzaamheden. De afgelopen decennia zijn er fikse sprongen gemaakt, zegt Krijn. “Van ons eerste digitale orgel tot aan de series die we vandaag produceren is er zes keer een ingrijpende switch van techniek geweest. Ondertussen zijn er ook telkens kleinere veranderingen, bijvoorbeeld omdat bepaalde componenten op de printplaten niet meer gemaakt worden. Daar moet je dan iets nieuws voor verzinnen.” Jan Bert: “Door alle keuzes die hier de jaren door gemaakt zijn, is het wereldwijd beroemde Johannusgeluid ontstaan. Dat is echt een combinatie van heel veel factoren. De convolutiegalm, de sampling, de audio-uitgang, de kwalitatief zeer hoogwaardige versterkers en speakers: op alle fronten willen we het beste van het beste bereiken.”
Muziek is emotie
Hoe ontstaan de nieuwe features op de orgels van de Global Organ Group eigenlijk? “Meestal zijn er vragen vanuit de markt die op ons bordje komen”, legt Krijn uit. “Wij gaan dan aan het rekenen, ontwerpen en testen.” “Maar”, voegt Jan Bert toe, “soms gaat het ook andersom. Dan komt onze technisch directeur met het verzoek of wij een idee willen uitwerken dat hij in z’n hoofd heeft.”
Vanaf welke kant de inspiratie ook komt, de uitvindingen in het Global Organ Group-laboratorium moeten uiteindelijk dienstbaar zijn aan de muziek. En muziek is beleving, emotie. Krijn en Jan Bert kunnen erover meepraten, want behalve technisch-innovatief zijn ze ook muzikaal – hoewel niet op het orgel. Krijn blaast bij Muziekvereniging Crescendo in het Utrechtse Elst op zijn saxofoon diverse genres muziek. Jan Bert is als toetsenist (piano en keyboard) actief in een geloofsgemeenschap in Arnhem en begeleidt daar de worship.
Een keiharde voorwaarde voor hun onderzoek en innovatie is de muzikale achtergrond niet, maar het zit ook zeker niet in de weg, zegt Jan Bert. “Als ik iets heb ontwikkeld, duik ik meteen achter de klavieren. Ik weet precies hoe iets moet klinken, omdat ik de muzikale beleving begrijp.” Krijn: “Soms kunnen we ons echt wel verliezen in allerlei technische details. Ik geniet juist om die reden enorm van onze open dagen. Daar ontmoeten we klanten voor wie onze orgels een wereld aan muzikale verbeelding openen. Op die manier gaat het voor ons ook echt leven.”
Hij herinnert zich nog heel goed het moment dat zijn dochters in de Feike Asmazaal van de Global Organ Group met een organist op de reusachtige Monarke een muziekstuk opvoerden. “Het was vanwege mijn 25-jarig werkjubileum. De ene dochter speelde saxofoon en de andere bugel, bij het orgel dat ik mede technisch had ontwikkeld. Dat vond ik een heel ontroerend moment. De techniek en de emotie vloeiden toen op een intense manier samen.”
Klinkt een baan op onze R&D-afdeling als iets voor jou? Bekijk dan snel deze vacature voor een Allround Software Ontwikkelaar!