Vivaldi: de muzikale dorstlesser

Jarenlang genoten van de veelzijdigheid van de Opus, maar toe aan iets nieuws? Het kan je overkomen. Voor de organist die op zoek is naar spannende uitdagingen, is de Vivaldi een muzikale dorstlesser.

Want als er één orgel is dat verrast vanwege z'n mogelijkheden, dan is het de Vivaldi wel. Het instrument is uitgerust met de nieuwste technieken. Neem de convolutiegalm, misschien wel dé grote extra van dit orgel. Willem Verschoor, verantwoordelijk voor productmanagement bij Johannus, legt uit hoe deze galm tot stand komt. “We maken een zuivere opname van de akoestiek in een kerk, door met een soort startpistool te schieten. De galm wordt opgevangen, nauwkeurig geanalyseerd en geïmplementeerd in het orgel. Dat noemen we LIVEreverb. Het lijkt hierdoor alsof je in een kathedraal zit te spelen.”

Gereproduceerd

Technisch directeur René van de Weerd: “LIVEreverb is nadrukkelijk gebaseerd op gereproduceerde galmen, in tegenstelling het ASR12-systeem, waarbij gebruik wordt gemaakt van een kunstmatig gecreëerde nagalm.”

“We zijn met de ontwikkeling van LIVEreverb jaren bezig geweest”, zegt commercieel directeur Marco van de Weerd. “Toen we het systeem helemaal ontwikkeld hadden, kwam André van Vliet hier spelen op een orgel met het toen fonkelnieuwe systeem. Hij zei: 'Ja, ik zit nu echt in de Bovenkerk in Kampen te spelen. Ik hoor de oorspronkelijke galm.' Dat was voor ons het moment dat we dachten: 'Nu is het goed'.”

Verstopt

Daarnaast biedt de Vivaldi een keur aan solo- en orkesstemmen, die in het orgel zijn ingebouwd. Strings, een trompet, een piano, een harp, een Hammond-orgel: de Vivaldi heeft het allemaal. En al die instrumenten komen helemaal tot hun recht, mede dankzij de kwalitatief hoogwaardige breedband-tweeters (zogenoemde hoge tonen-luidsprekers). Verschoor: “Normaliter stroomt de geluidsgolf onder de organist door, omdat de speakers standaard op kniehoogte worden ingebouwd. Met deze tweeters compenseren we dat effect.” Zowel de articulatie als de kleuring van de directe toonafstraling van de orgelpijpen worden uitstekend weergegeven. Toch blijven de tweeters bescheiden. Discreet hebben ze zich ergens verstopt in de lessenaar.

IJle precisie

En dat typeert de Vivaldi. Het orgel waant zich niet meer dan zijn meester. De organist staat centraal, of beter gezegd, hij zit centraal. Het ergonomisch ontworpen meubel van de Vivaldi 350 houdt de registratie volledig binnen handbereik met dank aan de gebogen groepering van registers. “De kast is ontstaan op verzoek van Johannus”, zegt meubelmaker Marc Kuypers van Meubelfabriek Rutgers. “Ze wilden een strak meubel neerzetten. Het bijzondere van de Vivaldi vind ik het binnenwerk. Er zitten geen klavierblokken meer in; het binnenwerk sluit naadloos aan op de klavieren. Op verschillende hoeken hebben we het binnenwerk gevouwen. Dat vraagt om ijle precisie en nauwkeurig CNC-werk. Dit is even iets meer dan plankjes aan elkaar timmeren.”