Bladmuziek
Muzikale handreiking - Mei 2010
“Komm, Gott Schöpfer, Heiliger Geist”
Beste Orgelliefhebber,
Aan het einde van deze maand hopen we Pinksteren te vieren. Muzikaal gezien is er voor dit kerkelijke feest veel minder geschreven dan voor Kerst en Pasen. Terwijl in de vroeg Christelijke Kerk Pinksteren belangrijker was dan Kerst.
Voor deze maand heb ik een lied uitgezocht waarvan de oorsprong niet helemaal bekend is. Dit heeft voornamelijk te maken met de oude papieren van dit lied. Sommige geleerden schrijven het zelfs toe aan Ambrosius (4e eeuw). De vroegste overleveringen dateren uit het jaar 1000. En nog steeds zijn de oorspronkelijke tekst - “Veni Creator Spiritus” - en de melodie actueel. Niemand minder dan Martin Luther heeft het lied in het Duits vertaald: “Komm, Gott Schöpfer, Heiliger Geist”.
Onder deze titel schreef – de eveneens uit Duitsland afkomstige – Moritz Brosig (1815-1887) zijn koraalvoorspel. Brosig studeerde in Breslau (vanaf 1945 behorend bij Polen). In deze stad is hij ruim 30 jaar organist geweest van de kathedraal en docent aan het Academisch Instituut. In 1879 werd hij benoemd als professor aan de Koninklijke Universiteit.
Zoals u wellicht heeft bemerkt, heb ik het werkje 2 keer opgenomen. Om u deelgenoot te maken van het feit, dat de uitvoering niet bestaat.
In voorgaande columns schreef ik wel eens: “U kunt het op deze manier uitvoeren, maar het is ook mogelijk om ……….. Vult u zelf maar in”. Hier kwamen wel eens vragen over.
Om u een indruk te geven dat het dus mogelijk is om voor verschillende uitvoeringen te kiezen, heb ik deze keer gebruik gemaakt van 2 verschillende interpretaties.
Eén keer gedacht vanuit een verstilling. Hier ligt het tempo ook iets rustiger. En de andere uitvoering is meer gedacht vanuit het laatste vers: “Lof zij de Vader, Zoon en Trooster”.
Ieder vult in naar eigen inzicht.
Doe ons de Vader en de Zoon
aanschouwen in de hoge troon,
o Geest, van beiden uitgegaan,
wij bidden U gelovig aan.
André van Vliet